Genel

Çocukluk Çağında Obezitenin Erken ve Geç Sonuçları

17 Şubat 2021editor Genel

Çocukluk ve ergenlik:

Çocukluk ve ergenlik dönemindeki obezitekardiyovasküler, dermatolojik, endokrin, gastrointestinal, nörolojik, ortopedik, psikososyal ve akciğer sağlığındabozukluklara ve fonksiyonel yetersizliklere nedenolmaktadır. Bu açıdan bakıldığında ilgili sistemlerintakip ve değerlendirilmesi çok önemlidir;

Kardiyovasküler Sistem:

Hipertansiyon muhtemelen obezite ile ilişkili en yaygınkomorbiditedir. Obeziteye sahip çocuklarınhipertansiyona sahip olma olasılığı obez olmayançocuklara göre üç kat daha fazladır. Ayaktan kan basıncıtakibi yapıldığında; obezite hastası çocukların veergenlerin yaklaşık yüzde 50’sinde hipertansiyonun tespitedildiği görülüştür..

Obezitesi olan çocukların yüzde 50’den fazlasında lipid ve kolesterol profilinde bozukluklar vardır.

Çocukluk çağında obezite subklinik aterosklerozunolduğunu gösteren endotel disfonksiyonu, karotis intima-media kalınlaşması, preklinik aortik ve koroner arterlerdeplak gelişimi ve sonuç olarak kardiyak fonksiyonlardadeğişikliklere neden olmaktadır.

Çocukluk dönemindeki obezite, erişkin dönemdekardiyovasküler olaylar için artmış risk nedenidir.

Dermatolojik

Acanthosis nigricans: Obezitesi olan kişilerde yaygın bircilt abozukluğudur ve insülin direnci ile ilişkilidir. Dahaaz yaygın anormallikler arasında intertrigo vehidradenitis suppurativa bulunur.

Endokrin

Obezitesi olan ergenler arasında % 7-25 oranında”prediyabet” olarak adlandırılan tip 2 diabetes mellitus (T2DM) gelişme riski vardır ve % 0,5-4’ünde ise belirginaçık T2DM vardır. Anormal hemoglobin A1c veya açlıkplazma glukoz düzeyi olanlarda tanıyı netleştirmek içinoral glukoz tolerans testi yapılmalıdır.

Metabolik sendrom, T2DM ve aterosklerotikkardiyovasküler hastalıklar için risk faktörü olanabdominal obezite, hiperglisemi, dislipidemi vehipertansiyonun birlikteği unutulmamalıdır.

Obezitesi olan ergen kızlar, hiperandrojenizm ve erkenbaşlangıçlı polikistik over sendromu (PCOS) açısındanyüksek risk altındadır. PCOS, adet düzensizlikleri, akne, hirsutizm, ve seboreik değişikliklerin eşlik ettiği klinikanormallikleri içerebilir. Bazı hastalarda ergenlikdöneminde tanı koymak zor olabilir. Yetişkinlikteobezite, doğurganlığın azalmasıyla da ilişkilidir.

Gastrointestinal

Obezite, çocuklarda karaciğer hastalığının en yaygınnedeni olan, yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD) olarakbilinen klinik bir karaciğer anormallikleri spektrumuylailişkilidir. Asemptomatik safra kesesi taşları çoğunluğukadın olan obeziteye sahip ergenlerin yaklaşık yüzde2’sinde tespit edilebilmektedir. Semptomlar gelişirse, epigastrik ağrı, sarılık, sağ üst kadran ağrısı, midebulantısı, kusma ve yağlı gıda intoleransını içerirler.

Ortopedik

Obezitenin ortopedik komorbiditeleri arasında, femur epifizi kayması ve tibia vara bulunur. Ek olarak, obezçocuklarda obez olmayan çocuklara göre kırık, genu valgum, kas-iskelet ağrısı ve duruş ve hareketbozukluklarının görülme sıklığı artmıştır.

Psikososyal

Çocukluk çağında obezitenin psikososyal sonuçlarıyaygındır; bunlar sosyal izolasyon, çarpık akranilişkileri, özgüven zayıflığı, bozuk vücut imajı, anksiyete, depresyon ve düzensiz yeme alışkanlıklarını içerir. Psikososyal morbidite riski yaşla birlikte artar vekızlarda erkeklerden daha fazladır.

Kaynak

UpToDate 2021

Soğuk Algınlığı

6 Kasım 2015profdrkumral Genel

Soğuk algınlığı genellikle kendini sınırlayan bir hastalık olup destek tedavisi yeterlidir. Şikayetler genellikle 2-3.günlerde artar, 10-14 gün içerisinde azalarak düzelir. Daha büyük çocuklarda ise 5-7 gün içerisinde düzelir. Bu sürelerin uzaması veya bulguların ağırlaşması durumunda tekrar değerlendirmek gerekir.

Soğuk algınlığında destek tedavisi şunları içerir;

Yeterli sıvı alımı, ılık bitki çayı, serum fizyolojik ile burunun irigasyonu ve soğuk buhar kullanımı.
Öksürük ve soğuk algınlığı ilaçları 6 yaşın altında önerilmez. Ayrıca 6-12 yaş arasının da bu ilaçların kullanımı açısından güvenli olmadığı bilinmelidir. Bu ilaçları faydası olmadığı gibi ciddi yan etkileri vardır.
Soğuk algınlığında antibiyotik tedavisinin yeri yoktur. Antibiyotikler ne hastalığın seyrini ne de ikincil enfeksiyon eklenmesini önlemez.
Topikal aromatic ajanların (mentol, ökaliptus gibi) kullanımı önerilmez.
Çinko, ekinezya ve vitamin C’nin yararı gösterilememiştir, rutin kullanımı önerilmez.
Ellerin sık yıkanması, öksürürken ağız ve burunun kapatılması yayılma riskini azaltır.

Kaynak: Up ToDate 2015

Uyku

4 Temmuz 2013profdrkumral Blog Genel

İkinci ayda bebeğiniz daha alert ve sosyal olacaktır ve gün içerisinde daha fazla uyanık kalacaktır. Bu durum onu akşam daha yorgun hale getirecektir. Aynı zamanda mide kapasiteside artacak bu sayede daha az sıklıkta beslenecek ve sonuçta gece yarısı beslenmeleri azalacak ve gece 10 dan gün ışıyana kadar uyuyabilecektir. Üçüncü ayda çoğu (fakat hepsi değil) tüm gece boyunca uyur (7–8 saat).
Eğer bebeğiniz 3 aylık iken tüm gece boyunca uyumuyorsa onu gün içerisinde daha az uyutarak gece uykularını arttırabilirsiniz. Bu zamanlarda onunla aktif olarak oynayın ve onu mutfakta ve oturma odasında ailenin diğer fertleri ile birleştirin ki, uyku saati gelmeden uyumaya başlamasın. Yatmadan hemen önce beslenme miktarını arttırın ki, acıktığı için erkenden kalkmasın.
Bebeğiniz uygun bir uyuma ritmi geliştirmiş olsa da problemler gelişebilir. Örneğin gündüz ve geceyi karıştırması bu nedenle de gündüz uyuması tipiktir. Bu durum uyarı olmadan gelişmiş gibi görünse de aslında birkaç günde gelişir. Bebek gündüzleri daha çok uyumaya başlar bu ise gece daha az uyumasına neden olur. Eğer gece uyandığında rahat ve toksa bu yeni uyku düzenine doğal olarak adapte olur. Bu alışkanlığı kırmak ya da önlemek için gece uyandığında bebeğinizi mümkün olduğunca çabuk uyutun. Işıkları yakmayın onunla konuşmayın oynamayın. Eğer onu doyurmanız ya da altını değiştirmeniz gerekiyorsa mümkün olduğunca onu rahatsız etmemeye çalışın. Gün içerisinde onu mümkün olduğunca uyanık tutmaya çalışın ve gece 10–11 den önce yatırmayın. Unutmayın ki bu dönemde bebekler sırt üstü yatırılmalıdır. Eğer sabırlı ve kararlı olursanız uyku ritmi düzene girecektir (Bakınız; bebeğinizin uyumasına yardımcı olmak sayfa 67).
Çoğu bebek çok erken uyanır. Bu problem pencerelere güneş ışığını önleyen perdeler konularak önlenebilir. Bu sayede bebek uyandığında birkaç dakikalık huzursuzluğun ardından tekrar uykuya dalacaktır. Eğer bu işe yaramaz ise gece bir saat daha geç yatırılabilir.
Ne yazık ki tüm bebekler gündüz geç saatlere kadar uyuyamaz; bazıları otomatik olarak uyanır ve bu nedenle güne kuşluk vakti başlar. Eğer bu bebeğinizin uyku paterni ise onun takvimine uymaktan başka çareniz yoktur. Büyüdükçe (6-8 ay) beşiğine sevdiği oyuncakları koyarak onu bir miktar daha oyalayabilir böylece biraz daha uyuyabilirsiniz.
Bazen bebeğinizin uyandığında hafif bir uyuklama halinde olduğunu düşünebilirsiniz. Huzursuz olabilir, ağlayabilir fakat hala uyku halindedir. Ya da uyanır ama yalnız bırakılırsa uyuyacak gibidir. Sakın bu dönemde onu rahatlatma hatasına düşmeyin; sadece onu daha fazla uyandırır ve uyumasını geciktirirsiniz. Bunun yerine birkaç dakika ağlamasına izin verirseniz kendi kendine uykuya dalmayı öğrenecektir. Bazı bebekler uykuya dalmadan önce enerjilerini atmak için ağlarlar. 15-20 dakikalık huzursuzluk ve ağlama dönemi bebeğinize zarar vermez, sadece açlıktan, ağrıdan ve altı ıslak olduğu için ağlamadığından emin olunuz. Onu bir iki dakika ağlatmak bile zor olsa da uzun dönemde ikiniz için de daha iyi sonuçlanacaktır.