Grip (Influenza): Önlenmesi
Önlemenin en etkili yolu aşıdır. Bunun yanında el yıkama ve gerekli vakalrda antiviral ajanlar yardımcı olacaktır.
Aşılanan bireylerde hastalığa yakalanma şansı ve influenzaya bağlı ölüm oranı daha düşüktür.
Grip sezonu kuzey yarım kürede Kasım ve Nisan ayları arasında, Güney yarım kürede ise Mayıs ve Ekim aylarında daha sık olsa da yılın herhangi bir döneminde görülebilir.
Aşı sonrası koruyucu antikorların oluşması 2 haftayı alır. Koruyuculuk oranı %50-80 arasındadır. Aşı sonrası gribe bağlı bulgular daha hafifi ve daha kısa sürelidir.
ABD’de aşının üç formu vardır; kas içine yapılan, deri içine yapılan ve nazal sprey formu:
- Kas içerisine yapılan formu erişkin ve 6 ayın üzerindeki çocuklar için onay almıştır,
- İntradermal (deri içerisine) yapılan formunda iğne daha küçük, aşı miktarı daha az olup etkinliği benzerdir ve 18-64 yaş arası için onay almıştır,
- Nazal sprey formu, sadece sağlıklı 2 yaş ve üzeri çocuklar ile sağlıklı 49 yaşına kadar olan erişkinler için onay almıştır.
Hamile kadınlar, immun sistemi zayıf bireyler veya kronik hastalığı olanlar canlı virus içermesi nedeniyle aşının nazal sprey formunu kullanmamalıdır.
Yan etkilerine bakılacak olursa; en sık yan etki aşının yapıldığı yerde ağrıdır. Ciddi yumurta alerjisi olanlar aşının nazal sprey formunu kullanmamalıdır. Aşının diğer formları yumurta alerjisi olanlarda güvenlidir. Günümüzde yumurta içerisinde üretilmeyen aşı formu (Flucelvax) mevcuttur, yumurta alerjisi olanlarda güvenle uygulanabilir. Diğer yan etkiler vücutta kırgınlık, baş ağrısı ve düşük dereceli ateş (38 0C)’dir.
Aşı 6 ay ve üzerindekilere uygulanabilir. Aşı özellikle aşağıdaki durumlarda önemlidir;
- 50 yaş ve üzeri,
- Kalabalık ev ortamında yaşayanlar,
- Kronik kalp ve akciğer problemi olanlar,
- Şeker hastalığı ve böbrek rahatsızlığı olanlar,
- HIV enfeksiyonu olanlar,
- 6 ay 18 yaş arasında olup uzun süre aspirin tedavisi almak durumunda olanlar (artmış Reye sendromu riski),
- İnfluenza sezonunda hamile olacak kadınlar,
Antiviral ajanlar temas sonrası hastalığın şiddetini bazı bireylerde azaltabilir.
Enfeksiyon kontrolü açısından; Ellerin yıkanması, öksürürken ağüızın kapatılması önemlidir. El yıkamada su ve sabun yeterlidir, eğer mevcut değilse alkol bazlı el temizleyiciler kullanılabilir.
www.uptudate.com/patients
http//www.cdc.gov/flu/protect/preventing.htm